Παιδί και θάνατος: Το παιδί ρωτάει για τον θάνατο, τι λέμε όταν πεθαίνει κάποιος, τι λέμε στα παιδιά για τον θάνατο , το παιδί μου φοβάται μην πεθάνει και άλλες τόσες κουβέντες που ξεστομίζει ένα παιδί γύρω από το θέμα του θανάτου.
Για μερικά παιδιά, η ανησυχία τους γύρω από τον θάνατο μπορεί να ξεκινήσει από την αφήγηση μιας ιστορίας.Άλλα παιδιά επηρεάζονται από την όψη ενός νεκροταφείου, ή ακούγοντας μέλη της οικογένειας να μιλάνε για την είδηση κάποιου που πέθανε ή για τον θάνατο γενικότερα.
Επίσης, κάποια παιδιά έχουν βιώσει ήδη μια απώλεια κάποιου αγαπημένου ανθρώπου ή κατοικιδίου.
Ανεξάρτητα από τις περιστάσεις, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να διαχειριστούν τις ανησυχίες τους.
Πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον θάνατο;
Η ικανότητα ενός παιδιού να αντιλαμβάνεται την έννοια του θανάτου, εξαρτάται από το συναισθηματικό και γνωστικό στάδιο που βρίσκεται.
-Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας, συνήθως θεωρούν το θάνατο ως ένα γεγονός που δεν τους αφορά προσωπικά, είναι προσωρινό, αλλά και αναστρέψιμο , λόγω της γενικότερης αντίληψης για τη μη μονιμότητα των αντικειμένων.
Επιπλέον,παρουσιάζουν σαν χαρακτηριστικό της σκέψης τους τον ανιμισμό, δηλαδή πιστεύουν πως όλα, ακόμη και τα άψυχα αντικείμενα, είναι ζωντανά και έχουν επίγνωση του θανάτου με την έννοια ενός αποχωρισμού. Για το παιδί αυτό δεν υπάρχει « απόλυτος » θάνατος. Η απώλεια φαντάζει προσωρινή, σαν μια αποχώρηση, σαν τον ύπνο.
Παρόλα αυτά η εμπειρία της απώλειας και του πένθους μέσα στην οικογένεια μπορεί να κάνει ένα παιδί από πολύ νωρίς να αισθανθεί την αβεβαιότητα της ύπαρξης και το άγχος του αφανισμού, γεγονός που ενδέχεται να κλονίσει τη σιγουριά και την ασφάλεια που αισθανόταν μέχρι εκείνη τη στιγμή.
-Μεταξύ 5 και 10 χρονών αναπτύσσεται η αίσθηση του αναπόφευκτου του θανάτου. Τα παιδιά φοβούνται ότι οι γονείς τους μπορεί να πεθάνουν και να τα αφήσουν μόνα.
Επίσης, σε αυτές τις ηλικίες τείνουν να προσωποποιούν το θάνατο με ένα σκελετό ή μια σκοτεινή και άσχημη φιγούρα. Κάποια παιδιά έχουν και ανάλογους εφιάλτες.
-Στην ηλικία των 9 με 10 περίπου, ο θάνατος γίνεται αντιληπτός σαν κάτι που μπορεί να συμβεί στο παιδί όπως και στον γονιό.
-Συνήθως με την ήβη τα παιδιά είναι ικανά να κατανοήσουν όπως και οι μεγάλοι, την έννοια του θανάτου σαν ένα οικουμενικό μη αντιστρεπτό και αναπόφευκτο γεγονός, ενώ τείνουν να αναπτύσσουν φιλοσοφικές πεποιθήσεις για τη ζωή,το θάνατο αλλά και την μεταθανάτια ζωή, ψάχνοντας το νόημα της ζωής και της ύπαρξης του ανθρώπου π.χ. γιατί η ζωή ή ο θεός είναι άδικοι με τους καλούς ανθρώπους, αν υπάρχει μεταθανάτια ζωή κ.λ.π.
Κάποιοι έφηβοι, θέλοντας να νικήσουν το φόβο τους για το θάνατο μπορεί να ρισκάρουν χωρίς κανένα όφελος τη ζωή τους.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να μετριάσουν τις ανησυχίες που σχετίζονται με το θάνατο;
Πάρτε το σοβαρά.
Να είστε παρόντες και διαθέσιμοι όταν το παιδί σας μιλάει για τον θάνατο.Κατεβάστε το τηλέφωνό σας ή σταματήστε τις δουλειές του σπιτιού για όσο χρειαστεί.
Οι σκέψεις ή οι ανησυχίες του παιδιού σας για αυτό το θέμα έχουν μεγάλη σημασία και μπορούν να επηρεάσουν την ψυχοσύνθεση του.
Να είστε ήρεμοι και καθησυχαστικοί.
Μην φαίνεστε ότι ανησυχείτε για την ψυχική υγεία του παιδιού σας.Εδώ θα πρέπει να δείξετε ότι ως ενήλικας είστε πιο ώριμοι και δυνατοί και θα το κάνετε να νιώσει ασφάλεια.
Μην τους αποκρύψετε ή ωραιοποιήσετε την αλήθεια.
Μην ωραιοποιείτε τα γεγονότα. Εξηγήστε τους για το αναπόφευκτο του κύκλου της ζωής και πώς αυτό ισχύει για όλα τα έμβια όντα ( Φυτά, ζώα, άνθρωποι.)
Το παιδί σας θα καθησυχαστεί γνωρίζοντας την βιολογική αλήθεια και θα νιώσει ότι μπορούν να εμπιστεύεται τον γονέα του.
(Σημείωση: Χρησιμοποιήστε τον όρο «θάνατος» και όχι «ύπνος», εκτός εάν θέλετε το παιδί σας να αναπτύξει προβλήματα ύπνου.)
Να είστε ειλικρινείς.
Ο μεγαλύτερος φόβος των παιδιών, είναι συνήθως, ότι οι γονείς τους θα πεθάνουν σύντομα. Πείτε τους ότι πρώτα από όλα είστε μαζί και είστε καλά.
Πείτε του ότι οι περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν όταν μεγαλώσουν πολύ και είναι γέροι και πως εφόσον δεν έχετε κάποια σοβαρή αρρώστια που να απειλεί τη ζωή σας πείτε ότι θα βρίσκεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα κοντά τους, καθώς θα αργήσετε πολύ να γεράσετε.
Σε ότι αφορά ένα παιδί, είναι “αρκετά ειλικρινές” αν του πείτε ότι πρόκειται να ζήσετε μέχρι μέχρι να έχουν δικά τους παιδιά.
Να του εξηγήσετε τον θάνατο με απλό και κατανοητό τρόπο
Αν πέθανε το αγαπημένο του κατοικίδιο, μπορείτε να του εξηγήσετε ότι το σκυλάκι πέθανε , δηλαδή δεν αναπνέει, δεν γαβγίζει, δεν πονά, δεν χτυπάει η καρδιά του κτλ.
Αν επιλέξετε να δημιουργήσετε μια αίσθηση μυστηρίου γύρω από τον θάνατο, μπορεί να δημιουργήσει στα παιδιά παράλογους φόβους που είναι ακριβώς το αντίθετο από τις προθέσεις των γονιών.
Δεν θέλετε να φοβήσετε περισσότερο το παιδί σας, με ιδέες γύρω από φαντάσματα ή να το κάνετε να πιστεύει ότι οι άνθρωποι ή τα κατοικίδια ζώα έχουν επιλέξει να πάνε σε μια καλύτερη ζωή και για αυτό τους άφησαν πίσω.
Μπορείτε να μιλήσετε για τους τρόπους με τους οποίους ένα άτομο (ή κατοικίδιο ζώο) μπορεί να ζει μέσα από τις αναμνήσεις των ανθρώπων.
“Η γιαγιά θα είναι πάντα μαζί μου, στην καρδιά μου. Μπορεί να μην την βλέπουμε, αλλά είναι ακόμα εδώ, στις αναμνήσεις μας. “
Μάθετε του να εκτιμάει τη ζωή
Εξηγήστε του πώς το ότι είμαστε ζωντανοί είναι μια ευλογία, κάτι για το οποίο θα πρέπει να είναι ευγνώμονες κάθε μέρα.
Εξηγήστε του ότι σημασία έχει να εκτιμάμε την ζωή όσο είμαστε ζωντανοί και πως αυτά που έχουν σημασία βρίσκονται στα απλά καθημερινά πράγματα.
Μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο να κάνετε μια βόλτα στη γειτονιά -βλέποντας τους ανθρώπους, τα κατοικίδια ζώα, τα δέντρα, τα φυτά, ακόμα και τα ενοχλητικά έντομα.
Μπορεί να είναι κάτι λίγο πιο σύνθετο, όπως το να εκφράζουμε την εκτίμησή μας σε όλους τους ανθρώπους που κάνουν τη ζωή μας να αλλάζει προς το καλύτερο, όταν τους συναντάμε.
Εξασφαλίστε ισορροπία.
Όπως και οι ενήλικες, τα παιδιά είναι πιο υγιή στο σώμα και στο μυαλό όταν έχουν πρόγραμμα σε ότι αφορά τα γεύματα, το διάβασμα, το παιχνίδι, ελεύθερο χρόνο κτλ.
Υιοθετήστε μια στάση ευγνωμοσύνης.
Εκφράστε την εκτίμησή σας για το γεγονός ότι το παιδί σας είναι ζωντανό και βρίσκεται στη ζωή σας.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει το ίδιο και να εκτιμάει ότι καλό βρίσκεται στη ζωή του.
Με αυτό τον τρόπο θα μάθει να επικεντρώνεται λιγότερο στους φόβους τους καθώς θα μάθουν να βρίσκουν την ευχαρίστηση σε πράγματα πιο ουσιαστικά.
Η ευγνωμοσύνη έχει πολλά οφέλη, όπως αυξημένη ευεξία, ευτυχία, ενέργεια, αισιοδοξία, ενσυναίσθηση και αποδοχή από τους γύρω μας.
Καθιερώστε μια ώρα που θα μιλάτε για τους φόβους των παιδιών σας
Αφιερώστε ένα διάστημα των δέκα λεπτών για να συζητήσετε τους φόβους του παιδιού σας.
Ζητήστε τους να σας μιλήσουν για το τι ανησυχούν. Να είστε παρόντες, διαθέσιμοι και καθησυχαστικοί.
Διαβάστε του παιδικά βιβλία που να πραγματεύονται με απλό και κατανοητό τρόπο το θέμα του θανάτου.
Συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία.
Αν οι ανησυχίες είναι πολύ μεγάλες και δεν μπορείτε να καθησυχάσετε το παιδί σας, ήρθε η ώρα να μιλήσετε με έναν επαγγελματία.
Αν βρήκατε ενδιαφέρον το παραπάνω άρθρο, κάντε like στην σελίδα μας στο fb
