Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει ότι η εμφάνιση της ασθένειας θα μπορούσε να αποτραπεί, εφόσον όλοι λάμβαναν τις δύο δόσεις ενός «ασφαλούς και αποτελεσματικού» εμβολίου
Η ιλαρά, ενώ ήταν μέχρι τώρα μια ξεχασμένη παιδική ασθένεια. αρχίζει και εξαπλώνεται ξανά ανά τον κόσμο, με τα κρούσματα παγκοσμίως να καταγράφουν αύξηση κατά 300% το πρώτο τρίμηνο του 2019, σε σύγκριση με την ίδια χρονική περίοδο το 2018, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Στην Αφρική η αύξηση αυτή φτάνει το 700%.
Η ιλαρά είναι άκρως μεταδοτική ασθένεια και μπορεί να οδηγήσει σε θανατηφόρες επιπλοκές – πνευμονική λοίμωξη ή εγκεφαλίτιδα, ιδίως στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Η νόσος προλαμβάνεται δια του εμβολιασμού με το μικτό εμβόλιο ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR). Σύμφωνα με το ελληνικό Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Παίδων και Ενηλίκων, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με δύο δόσεις εμβολίου.
«Μέχρι σήμερα, από τις αρχές του 2019, 170 χώρες έχουν αναφέρει 112.163 κρούσματα ιλαράς στις υπηρεσίες του ΠΟΥ. Πέρσι είχαν καταγραφεί μόνο 28.124 κρούσματα σε 163 χώρες», σε σχετική ανακοίνωσή του ο Οργανισμός, επισημαίνοντας ότι τα στοιχεία αυτά είναι ακόμη προσωρινά.
Ο ΠΟΥ εκτιμά άλλωστε ότι σε όλον τον κόσμο αναφέρονται στις υγειονομικές αρχές λιγότερα από 1 στα 10 κρούσματα.
Πέρα από την Αφρική, μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων παρατηρείται στην Ευρώπη (+300%), την ανατολική Μεσόγειο (+100%), την αμερικανική ήπειρο (+60%) και τη Νοτιοανατολική Ασία (+40%).
Ο ΠΟΥ επισημαίνει ότι η εμφάνιση της ασθένειας θα μπορούσε να αποτραπεί, εφόσον όλοι λάμβαναν τις δύο δόσεις ενός «ασφαλούς και αποτελεσματικού» εμβολίου. Όμως η ιλαρά επανεμφανίζεται σε όλον τον κόσμο κυρίως εξαιτίας του κινήματος κατά των εμβολιασμών στις πλούσιες χώρες και στην περιορισμένη πρόσβαση των ανθρώπων σε υπηρεσίες υγείας στις φτωχότερες.
Επιδημίες ιλαράς έχουν αναφερθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αιθιοπία, τη Γεωργία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, τη Μαδαγασκάρη, τη Μιανμάρ, τις Φιλιππίνες, το Σουδάν, την Ταϊλάνδη και την Ουκρανία. Ανησυχητικός είναι και ο αριθμός των κρουσμάτων στις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Ταϊλάνδη και την Τυνησία.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ιλαράς αυξήθηκε κατά σχεδόν 20% την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου. Σύμφωνα με αξιωματούχους των ομοσπονδιακών υπηρεσιών υγείας, η χώρα είναι αντιμέτωπη με τη δεύτερη χειρότερη επιδημία την τελευταία 20ετία.
Συνολικά 695 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς έχουν καταγραφεί από την αρχή της χρονιάς στις ΗΠΑ, γεγονός που σημαίνει ότι αυτή είναι η χειρότερη επιδημία της μολυσματικής ασθένειας από την επίσημη εξάλειψη του ιού που την προκαλεί το 2000, ανακοίνωσαν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), ομοσπονδιακός οργανισμός υγείας της χώρας.
Συνολικά πλήττονται 22 αμερικανικές Πολιτείες, πάντως οι μεγαλύτερες εστίες βρίσκονται στις Πολιτείες της Νέας Υόρκης και της Ουάσινγκτον, διευκρίνισε ο οργανισμός.
«Όσο περισσότερο συνεχίζονται τα ξεσπάσματα, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η πιθανότητα η ιλαρά να αποκτήσει ξανά μόνιμο έρεισμα στις ΗΠΑ», προειδοποίησαν τα CDC σε ανακοίνωσή τους.
Μολονότι ο ιός εξαλείφθηκε το 2000- πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν φορείς του καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου- μπορεί να σημειώνονται ξεσπάσματα εξαιτίας της έλευσης ταξιδιωτών από χώρες όπου η ιλαρά είναι κοινή ασθένεια, εξήγησε ο οργανισμός.
Χθες ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ξεπέρασε τα 667 που είχαν καταγραφεί το 2014, την χρονιά με το προηγούμενο ιστορικό υψηλό κρουσμάτων ιλαράς μετά την επίσημη εξάλειψή της.
Η μεγαλύτερη εστία από κάθε άλλη στη χώρα εντοπίζεται στην πόλη της Νέας Υόρκης. Υγειονομικοί αξιωματούχοι της μεγαλούπολης σημείωσαν χθες ότι έχουν καταγραφεί 390 κρούσματα από τον Οκτώβριο, κυρίως μεταξύ παιδιών οικογενειών ορθόδοξων εβραίων του Μπρούκλιν.
Η ιλαρά έπληξε και την Ελλάδα
Μπορεί για πολλές γενιές ειδικευόμενων παιδιάτρων η ιλαρά να ήταν μια παιδική ασθένεια που δεν έτυχε ποτέ να δουν πραγματικές συνθήκες κατά την εκπαίδευσή τους, ωστόσο η νόσος επανεμφανίστηκε και στη χώρα μας από την Άνοιξη του 2017 και μέχρι και την τελευταία εβδομάδα του 2018 είχαν αναφερθεί στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ, πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) 3.258 κρούσματα, με αυξημένη συχνότητα στη Νότια Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, από 1/5/2017 μέχρι 20/12/2018, στην Ελλάδα καταγράφηκαν 3.258 κρούσματα ιλαράς, στη μεγάλη πλειονότητα τους σε άτομα Ελληνικής υπηκοότητας (κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών) που δεν είχαν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
Το ανησυχητικό είναι ότι από την ιλαρά πέθαναν τέσσερα άτομα στη χώρα μας: το πρώτο θύμα ήταν βρέφος Ρομά 11 μηνών, ανεμβολίαστο, με υποκείμενη δυστροφία, το οποίο κατέληξε με κλινική εικόνα σηψαιμίας. Ο δεύτερος θάνατος αφορούσε σε 17χρονο Ρομά, ανεμβολίαστο, που κατέληξε με κλινική εικόνα εγκεφαλίτιδας.
Ο τρίτος αφορούσε σε 35χρονη γυναίκα, από το γενικό πληθυσμό, με αναφερόμενο εμβολιασμό με μία δόση εμβολίου ιλαράς, που κατέληξε λόγω πνευμονίας και αναπνευστικής ανεπάρκειας. Ο τέταρτος αφορούσε σε 18χρονο άνδρα, από το γενικό πληθυσμό, με υποκείμενη ανοσολογική ανεπάρκεια, πλήρως εμβολιασμένο, που κατέληξε λόγω πνευμονίας και αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) βάσει των παραπάνω επιδημιολογικών δεδομένων κατέταξε την Ελλάδα μεταξύ των χωρών με τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς, μαζί με τη Ρουμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία το 2018.