Τα δίχρονα και τρίχρονα παιδιά μπορεί να έχουν πολλά και θαυμάσια προσόντα, ωστόσο η αλήθεια είναι πως το τακτ δεν είναι ένα από αυτά.
Εάν ανήκετε κι εσείς στην πλειοψηφία των γονέων, έχετε συνηθίσει πια να υπενθυμίζετε σε τακτά χρονικά διαστήματα στα παιδιά σας να μην μονοπωλούν τα παιχνίδια όταν συναντιούνται με τους φίλους τους για να παίξουν ή να μην μιλούν με το στόμα γεμάτο την ώρα που τρώνε.
Στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών, ωστόσο, αυτές οι κατά τ’ άλλα καθημερινές συμπεριφορές γίνονται ιδιαίτερα «χτυπητές».
Για παράδειγμα, ενώ μπορεί να είναι απλώς απογοητευτικό όταν το παιδί σας φωνάζει με στόμφο «αηδία!» ή ακόμα χειρότερα «μπλιάχ» κάθε φορά που δοκιμάζει ένα νέο φαγητό στο σπίτι, γίνεται μάλλον ταπεινωτικό όταν αντιδράει με παρόμοιο τρόπο, αφού δοκιμάσει το περίφημο κοκκινιστό της αγαπημένης σας θείας.
Και όσο άσχημα κι αν αισθάνεστε όταν σας κάνει μια ενοχλητική ερώτηση για έναν ξένο στο σουπερ-μάρκετ, τα πράγματα γίνονται δέκα φορές χειρότερα όταν αναρωτιέται δυνατά γιατί η ξαδέρφη σας έχει τόσο πεταχτά αυτιά ή τόσο μεγάλη κοιλιά.
Ευτυχώς για εσάς, δεν είναι πολύ αργά για να αποτρέψετε παρόμοια σενάρια από το να γίνουν πραγματικότητα, ή τουλάχιστον να περιορίσετε τις ζημιές.
Αρκεί να διδάξετε στο μικρό σας μερικές βασικές αρχές του… savoir faire!
Η απαρχή της καλής αγωγής!
Η προσχολική ηλικία αποτελεί το ιδανικό χρονικό διάστημα για να αρχίσουν τα παιδιά να μαθαίνουν τρόπους συμπεριφοράς, καθώς είναι πλέον σε θέση να ακολουθούν οδηγίες αλλά και να διακρίνουν μεταξύ καλής και κακής συμπεριφοράς.
Βασική προϋπόθεση είναι το να αποτελέσετε το καλό παράδειγμα και να κρατάτε τα πράγματα όσο το δυνατόν πιο απλά.
Τα μικρά σε ηλικία παιδιά δεν χρειάζονται μακροσκελείς εξηγήσεις για τη χρησιμότητα των καλών τρόπων συμπεριφοράς –αυτό που χρειάζονται είναι ξεκάθαροι κανόνες.
Επίσης, προσπαθήστε να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες –το πιο πιθανό είναι να χρειαστεί να υπενθυμίζετε αρκετά συχνά στο πιτσιρίκι σας τι πρέπει να κάνει.
Με τη βοήθειά σας, ωστόσο, θα είναι σε θέση να αρχίσει να μαθαίνει τα απολύτως απαραίτητα.
Μάθετέ του να λέει «ευχαριστώ» και «παρακαλώ» !
Ακόμη κι ένα δίχρονο μπορεί να μάθει να χρησιμοποιεί τις παραπάνω λέξεις, αλλά θα χρειαστεί κάποιο διάστημα μέχρι η διαδικασία αυτή να γίνεται αυτόματα.
Αν το παιδί σας θέλει δεύτερη μερίδα φαγητού (ή, για να είμαστε ειλικρινείς, δεύτερη μερίδα γλυκού) και λέει «κι άλλο», επαναδιατυπώστε την παράκλησή του «μπορώ να έχω άλλο ένα, παρακαλώ;».
Ακόμη μια τακτική που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:
Μετατρέψτε την όλη διαδικασία σε παιχνίδι κλείνοντας με το χέρι σας τα αυτιά σας και λέγοντας «περιμένω τη μαγική λέξη».
Όταν κάποιος συγγενής δώσει στο παιδί ένα χριστουγεννιάτικο δώρο, υπενθυμίστε του με ήπιο τρόπο «τι λέμε τώρα;»
(σε περίπτωση που το παιδί δεν θυμάται, ευχαριστήστε τον εσείς εκ μέρους του. Σταδιακά θα εσωτερικεύσει τη διαδικασία).
Χαιρετώντας ευγενικά νέα άτομα
Πριν από μια χριστουγεννιάτικη οικογενειακή συγκέντρωση, εξηγήστε στο μικρό σας ποιοι θα παρευρεθούν και πώς θα θέλατε να συμπεριφερθεί.
Πείτε του για παράδειγμα «θα δούμε τον θείο Κώστα και θα του πούμε ‘γεια σου’ όταν θα τον συναντήσουμε».
Το πιθανότερο είναι να πάρει λίγο χρόνο στο παιδί μέχρι να το συνηθίσει –κάποιες φορές μπορεί να είναι ντροπαλό ή να κρύβεται πίσω σας (τότε ίσως να το πείσετε να χαιρετήσει με μια κίνηση του χεριού).
Όταν μεγαλώσει λίγο ακόμη, στην ηλικία των 4 ετών, μπορείτε να διευρύνετε το ρεπερτόριό του με ερωτήσεις του τύπου «τι κάνετε;» και μια χειραψία.
Πώς να το πείσετε να μη δείχνει με το δάχτυλο ή να κάνει ενοχλητικές ερωτήσεις
Ξεκινήστε μαθαίνοντας στο μικρό σας τα βασικά περί ευγένειας. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι την ώρα που διαβάζετε κάποιο βιβλίο ή βλέπετε τηλεόραση να εκφράσετε την άποψή σας για τις πράξεις ενός από τους χαρακτήρες, παραδείγματος χάρη, «δεν ήταν πολύ ευγενικό αυτό που έκανε ο Τάκης στη Ντόρα».
Αν εξακολουθεί να χαζογελάει δείχνοντας τη μεγάλη μύτη κάποιου, πείτε του «στην οικογένειά μας, δεν δείχνουμε ούτε κοροϊδεύουμε τους άλλους».
Αν παρ’ όλα αυτά, το τρίχρονο πιτσιρίκι σας κάνει ένα αγενές σχόλιο ή μια ενοχλητική ερώτηση σχετικά με κάποιον, προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και απαντήστε του ήρεμα «Ναι, ο θείος Τάκης είναι φαλακρός, αλλά αυτό δεν τον κάνει αστείο».
Όταν βρεθείτε μόνοι με το παιδί, αποφύγετε να το μαλώσετε και προσπαθήστε να του εξηγήσετε ότι έκανε άθελά του το άλλο άτομο να αισθανθεί άβολα.
Εξασκώντας τους καλούς τρόπους την ώρα του φαγητού
Σε αυτή την ηλικία, το παιδί σας μπορεί να μάθει να χρησιμοποιεί την πετσέτα του φαγητού και να αποφεύγει να παίζει με το φαγητό του ή να μιλάει με το στόμα γεμάτο.
Και σε αυτή την περίπτωση, οι υπενθυμίσεις με ήρεμο τρόπο μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά, για παράδειγμα, «κοίτα τη γιαγιά πώς έβαλε την πετσέτα στα γόνατά της.
Για προσπάθησε να κάνεις κι εσύ το ίδιο». Αν ξαφνικά ακούσετε ένα «μπλιάχ» να βγαίνει από το στόμα του την ώρα που εμφανίζεται η πιατέλα με τα λαχανικά, διορθώστε το ευγενικά, λέγοντας «πώς θα σου φαινόταν την επόμενη φορά να πεις ‘δεν μου αρέσουν τα λαχανικά;»
Παραμένοντας στο τραπέζι
Ακόμη κι αν το μικρό σας δεν μπορεί να κάτσει ήσυχα μέχρι να τελειώσουν όλοι κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου χριστουγεννιάτικου γεύματος, θα πρέπει να είναι σε θέση να μείνει στη θέση του, τουλάχιστον μέχρι να τελειώσει το δικό του φαγητό.
Μια καλή αρχή είναι να το μάθετε να παραμένει στο τραπέζι μερικά λεπτά παραπάνω απ’ ότι συνήθως, αυξάνοντας σταδιακά το χρόνο.
Προσπαθήστε να συμπεριλάβετε το παιδί στις συζητήσεις σας ώστε να θελήσει από μόνο του να μείνει λίγο παραπάνω.
Παίζοντας χωρίς να δημιουργείται χάος
Τα μικρά σε ηλικία παιδιά δεν είναι πάντοτε εύκολο να κατανοήσουν την έννοια του «μοιράζομαι» ή «περιμένω τη σειρά μου» και αν πρόκειται για το πρωινό της επομένης των Χριστουγέννων και το πιτσιρίκι σας μαζί με τα αδέλφια και τα ξαδέλφια του βρεθούν μπροστά σε έναν τεράστιο σωρό από παιχνίδια, οι πιθανότητες να ξεσπάσει το χάος πολλαπλασιάζονται.
Πάρτε απόφαση, λοιπόν, το γεγονός ότι θα χρειαστεί να εμπλακούν αρκετοί ενήλικες για να κυλήσουν τα πράγματα ομαλά και θέστε ορισμένους βασικούς κανόνες: κανένας δεν επιτρέπεται να χτυπάει, να σπρώχνει ή να χρησιμοποιεί κακές λέξεις.
