Πότε και ποια είναι η εξελικτική διαδρομή που ακολουθείται και πότε λέμε ότι υπάρχει καθυστέρηση στην ομιλία;
Η ομιλία θεωρείτε ορόσημο στην εξέλιξη του ανθρώπου. Συζητήσεις προσωπικού και επαγγελματικού περιεχομένου, διαλέξεις και αγορεύσεις τηλεοπτικά σόου, ραδιοφωνικές εκπομπές, σταθερά και κινητά τηλέφωνα και άπειρες άλλες εφαρμογές του λόγου, φανερώνουν πόσο σημαντική είναι η αξία της ομιλίας στην ανθρώπινη ζωή.
Πότε η καθυστέρηση στην ομιλία είναι απλώς θέμα χρόνου, προσαρμογής και προσωπικότητας;
Όπως συμβαίνει με όλες τις ανθρώπινες λειτουργίες, έτσι και η ομιλία ακολουθεί μια εξελικτική πορεία.
Γενικά, τα πιο πολλά παιδιά ακολουθούν μια ορισμένη διαδρομή ομιλίας, κι αν σε κάποιο από τα σημεία της υπάρξει καθυστέρηση ή μπλοκάρισμα, οι γονείς ανησυχούν και φαντάζονται ότι αυτό συνεπάγεται κι άλλα πιο σοβαρά προβλήματα.
Παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη της ομιλίας
Πολλά παιδάκια αρχίζουν να μιλούν από τους 10 μήνες της ζωής τους και άλλα όταν είναι 1,5 έτους ή και μεγαλύτερα.
Η εξέλιξη τους μπορεί να επηρεαστεί τόσο από περιβαλλοντικούς όσο και γενετικούς παράγοντες.
Αν στην οικογένεια δηλαδή υπάρχει ιστορικό καθυστερημένης ομιλίας, ή αν κάποιο παιδί μεγαλώνει σε δίγλωσσο περιβάλλον, τότε μπορεί να καθυστερήσει η έναρξη της ομιλίας του.
Αλλά και όταν ακόμη αρχίσει να μιλάει ενδέχεται να παρουσιαστούν κάποια μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς το παιδί αυτό χρειάζεται μεγαλύτερο χρόνο προσαρμογής.
Κάποια παιδάκια καθυστερούν να μιλήσουν γιατί προτιμούν να μάθουν κάτι νέο σε έναν άλλο τομέα, όπως στην κίνηση, ή στη ζωγραφική.
Κάποια άλλα, ενώ έχουν αρχίσει περί τον 8ο μήνα να μιλούν, σταματούν για ένα διάστημα και ξαναρχίζουν ξαφνικά μιλώντας τόσο καλά και καθαρά, που ξαφνιάζουν ευχάριστα τους γονείς τους.
Για αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να ξέρουν ότι η εξέλιξη του λόγου ποικίλλει και ότι δεν πρέπει να συγκρίνουν τη γλωσσική πρόοδο του παιδιού τους με αυτή άλλων παιδιών.
Πότε η καθυστέρηση στην ομιλία οφείλεται σε νευρολογική ανωμαλία ή μαθησιακή δυσκολία;
Αν το παιδί παρουσιάζει καθυστέρηση στην εξέλιξη της ομιλίας του για περισσότερους από δύο μήνες από το φυσιολογικό ή αν ξαφνικά δεν χρησιμοποιεί ούτε όσα έλεγε πριν, τότε θα πρέπει να παρατηρήσετε και για κάποια άλλα σημάδια διαταραχής, όπως:
- Γενική καθυστέρηση της ανάπτυξης, στην κίνηση, στο βάδισμα, στο νοητικό τομέα.
- Δεν επικοινωνεί με τα μάτια, και δεν ακολουθεί πολύ εύκολα τις διάφορες κινήσεις.
- Χρησιμοποιεί μόνο φωνήεντα μετά τους 8-9 μήνες.
- Δεν λέει καμία λέξη μετά τους 16 μήνες.
- Τοποθετεί τα παιχνίδια το ένα δίπλα στο άλλο, αλλά δεν παίζει με αυτά. Πετάει τα παιχνίδια.
- Προσπαθεί να μιλήσει, αλλά δεν μπορεί και εκνευρίζεται και κλαίει.
Διαβάστε επίσης Πρώτες λέξεις μωρού : Πως αναπτύσσεται η ομιλία τους;
Πότε είναι απαραίτητη η συνδρομή ενός ειδικού;
Όταν παρατηρήσετε ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα ζητήστε τη γνώμη ενός ειδικού.
Ο παιδίατρός σας είναι ο ειδικότερος για να σας συστήσει τον κατάλληλο που θα εκτιμήσει την κατάσταση του παιδιού σας.
Το πιθανότερο είναι να μην έχει κανένα σοβαρό πρόβλημα. Αν, όμως, πράγματι υπάρχει τότε αν διαγνωσθεί πριν την ηλικία των 3 ετών, οπότε η πλαστικότητα του εγκεφάλου είναι υψηλή τότε οι πιθανότητες να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα με επιτυχία είναι μεγάλες.
Βοηθήστε το γιατρό με τις παρατηρήσεις σας, γιατί εσείς γνωρίζετε το παιδί σας καλύτερα από τον καθένα. Οποιοδήποτε κι αν είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει, η λέξη κλειδί είναι η αγάπη.
Το παιδί σάς χρειάζεται και εσείς χρειάζεστε εκείνο. Τα παιδιά κάνουν θαύματα με τη βοήθεια των μεγάλων. Παίξτε μαζί τους. Μιλήστε τους. Διασκεδάστε! Πολλά από τα παιδιά που καθυστερούν να μιλήσουν, συχνά έχουν υψηλότερη ευφυΐα από το κανονικό. Απλώς την εκφράζουν διαφορετικά.
