Οι πρώτοι κολλητοί.
Στην ηλικία των 2 ετών τα περισσότερα παιδιά αρχίζουν να δείχνουν την ανάγκη να δημιουργήσουν τους πρώτους φίλους.
Το παιχνίδι στην παιδική χαρά με τα άλλα (άγνωστα) παιδάκια μοιάζει ατελείωτο, ενώ η ιδέα και μόνο μιας επίσκεψης στο ξαδερφάκι του μπορεί να κάνει το παιδί σας να πετά από χαρά!
Το μικρό σας αναζητά «νέες παρέες», χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν διασκεδάζει πια με τη δική σας συντροφιά.
Καθώς όμως μεγαλώνει, θα παρατηρείτε συνεχώς πως δεν χορταίνει να βρίσκεται με παιδάκια της ηλικίας του που ζωγραφίζουν, παίζουν με τα παιχνίδια τους, λένε «τα δικά τους».
Η ανάγκη βέβαια για φιλίες εκδηλώνεται πολύ έντονα στο νηπιαγωγείο και στη συνέχεια στο δημοτικό.
Εκεί το παιδί έρχεται καθημερινά σε επαφή με συνομηλίκους του που έχουν ακριβώς την ίδια επιθυμία… να δημιουργήσουν φίλους.
Το σχολικό περιβάλλον είναι ιδανικό για την ικανοποίηση αυτής της επιθυμίας, αφού την καλλιεργεί μέσα από τις ομαδικές δραστηριότητες και το κοινό παιχνίδι.
Οι φιλίες στο σχολείο.
Μέσα από τη συναναστροφή, τα παιδιά γνωρίζονται μεταξύ τους και γρήγορα δημιουργούνται οι πρώτες συμπάθειες που θα οδηγήσουν και στις πρώτες παρέες του σχολείου.
Είναι σημαντικό σε αυτήν την ηλικία το παιδί να ξέρει πως είναι αποδεκτό από την ομάδα και η μοναδική απόδειξη γι’ αυτό είναι να ανήκει σε μια παρέα.
Η αποδοχή από τα υπόλοιπα παιδιά λειτουργεί για το παιδί σας σαν «πράσινο φως» που θα του επιτρέψει να αποκτήσει τους δικούς του πρώτους φίλους. Θέτοντας λοιπόν το πρώτο λιθαράκι (αποδοχή), αρχίζει να χτίζει μια φιλία.
«Μα γιατί δεν με κάνουν παρέα;»
Μπορεί όλα τα παιδιά να θέλουν να έχουν φίλους κοντά τους και να προσπαθούν γι’ αυτό, κάποιες φορές όμως δεν είναι τόσο εύκολο.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην εμφάνιση του παιδιού είναι πολλές φορές ο λόγος που δεν το πλησιάζουν τα άλλα, που το κοροϊδεύουν ή το ειρωνεύονται.
Και αν αναρωτιέστε ποια χαρακτηριστικά μπορεί να θεωρηθούν αιτίες για ενοχλητικά πειράγματα και επικριτικά σχόλια, σας λύνουμε την απορία:
τα σιδεράκια, τα παραπάνω κιλά, το υπερβολικό για την ηλικία ύψος, τα γυαλιά μυωπίας, η μεγάλη μύτη ή τα πεταχτά αφτιά είναι μερικά από αυτά.
Αν λοιπόν ένα παιδί έχει κάποια από τις παραπάνω «ιδιαιτερότητες» και δέχεται άσχημες κριτικές από τους συμμαθητές του, ίσως δυσκολευτεί να δημιουργήσει φιλίες.
Ακόμα χειρότερο βέβαια είναι να του κολλήσουν κάποιο παρατσούκλι που θα αντικαταστήσει το όνομα του («ο χοντρός», «ο γυαλάκιας» κ.λπ.) στιγματίζοντάς το.
Η σημασία της εξωτερικής εμφάνισης.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Κατά την παιδική ηλικία το βασικό κριτήριο για μια φιλία είναι η εξωτερική εμφάνιση.
Τα παιδιά έχουν την τάση να δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στην εμφάνιση όσων συναναστρέφονται και κυρίως των φίλων τους.
Μπορεί λοιπόν να θέσουν εκτός παρέας το παιδί που διαφέρει από εκείνα, μόνο και μόνο επειδή έχει μεγάλη μύτη, με το να του μιλούν απότομα και να το προσβάλλουν.
Το διαφορετικό, το «περίεργο» -για εκείνα- χαρακτηριστικό γίνεται αντικείμενο κοροϊδίας και συνήθως αυτό είναι αρκετό για να αποφεύγουν κάποιον, να μη θέλουν να συμμετέχει στο κοινό παιχνίδι ή σε ένα πάρτι.
«Με κοροϊδεύουν»
Τα παιδιά είναι περισσότερο ευαίσθητα από όσο φανταζόμαστε και είναι λογικό τα ενοχλητικά πειράγματα των άλλων παιδιών, τα κοροϊδευτικά παρατσούκλια και κάθε είδους σχόλια να προσβάλλουν και να στενοχωρούν το μικρό σας.
Ποιος άλλωστε δεν αισθάνεται άβολα όταν τον προσβάλλουν;
Τα περιπαιχτικά σχόλια, που συνήθως συνοδεύονται με γέλιο σε βάρος του παιδιού, λειτουργούν σαν έμμεση απαγόρευση στην είσοδό του σε μια παρέα στην οποία δεν είναι αποδεκτό.
Όπως καταλαβαίνετε, η απόρριψη από τους συνομηλίκους επηρεάζει την ψυχολογία του:
- Νιώθει μοναξιά στο σχολείο, έναν χώρο γεμάτο με παιδιά!
- Πληγώνεται συναισθηματικά τόσο πολύ, που ίσως πιστέψει κι εκείνο πως έχουν δίκιο να μην το κάνουν παρέα οι συμμαθητές του. Είναι πιθανόν να δικαιολογεί τη συμπεριφορά τους καταλήγοντας πως όντως δεν του αξίζει να έχει φίλους επειδή, λόγου χάρη, είναι μερικά κιλά πιο βαρύ.
- Αρνείται να πηγαίνει στο σχολείο ή προσποιείται τακτικά πως είναι άρρωστο.
- Πέφτει η επίδοσή του στα μαθήματα.
- Μειώνεται η αυτοπεποίθησή του και αρχίζει να ντρέπεται γι’ αυτό που είναι και για όσα πιστεύει, με αποτέλεσμα να μην εκφράζει τη γνώμη του.
- Έχει μελαγχολική διάθεση.
- Σας αποφεύγει και κλείνεται στον εαυτό του.Αν δεν έχετε αναπτύξει μια καλή σχέση με το παιδί (ώστε να μην ντρέπεται να σας ανοίξει την καρδιά του), θα του είναι πολύ δύσκολο να σας εμπιστευθεί και να σας μιλήσει για το λεπτό αυτό θέμα. Και επειδή το τελευταίο πράγμα που θέλετε είναι να σας κρύβει το παιδί σας πράγματα που το αφορούν, φροντίστε να είστε κοντά του.
- Γίνεται επιθετικό. Η θλίψη και ο θυμός που προκαλούν τα πειράγματα των υπολοίπων παιδιών ίσως εκδηλωθούν με τη μορφή σωματικής βίας προς αυτά. Όταν το μικρό σας εισπράττει καθημερινά προσβολές, ενδεχομένως κάποια στιγμή, που θα νιώθει πολύ πιεσμένο, να ξεσπάσει χτυπώντας τα παιδιά που το προσβάλλουν.
