Με δεδομένο ότι έχει αποδειχθεί πως το ξύλο κάθε άλλο παρά βγαίνει από τον παράδεισο, πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικοί τρόποι πειθαρχίας και κατά δεύτερο λόγο τιμωρίας των παιδιών μας , αλλιώς τα αποτελέσματα θα είναι μάλλον ανεπιθύμητα.
Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει μια λαθεμένη μορφή τιμωρίας στα παιδιά;
1.Τιμωρία και παραβατικότητα
Τα πράγματα όμως δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο όταν έχουμε απέναντι μας παιδιά με αντικοινωνική συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι ποινές λειτουργούν όπως το λάδι στη φωτιά και εξωθούν τα παιδιά σε ακόμα πιο προκλητικές ενέργειες.
Η στάση γονέα και εκπαιδευτικού μοιάζει με ισορροπία σε τεντωμένο σκοινί και το αποτέλεσμα είναι καθοριστικό για τη μελλοντική εξέλιξη του παιδιού.
Και βέβαια, όπως αποδεικνύει η τραγική ιστορία του Άλεξ στη Βέροια, η αποτυχία πειθαρχίας του παιδιού μπορεί να το οδηγήσει σε παραβατικότητα που δεν φαντάζεται κανείς από παιδί!
2.Όταν η τιμωρία φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
Οι μελετητές της ψυχής και της συμπεριφοράς των παιδιών, έχουν καταλήξει τα τελευταία χρόνια στο συμπέρασμα ότι φωνές, βρισιές, απειλές, επικρίσεις και σωματικές ποινές-με άλλα λόγια, ξύλο- συνήθως ενισχύουν την προβληματική συμπεριφορά και ωθούν το παιδί να επιτίθεται ακόμα περισσότερο.
Αυταρχικές φράσεις – δηλώσεις των γονιών του στυλ «Μην τολμήσεις!» , «Αν το ξανακάνεις θα δεις τι θα πάθεις!» κτλ, μάλλον σπρώχνουν το παιδί στα όρια του, παρά το συνετίζουν.
3.Η τιμωρία δεν αποδίδει πάντα!
Η σκληρή επιβολή τιμωρίας στο παιδί, διακόπτει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά του μόνο για όσο διαρκεί η τιμωρία.
Μετά από αυτή, η τάση του παιδιού για σκανταλιά αναζωπυρώνεται και μάλιστα με την σπίθα της εκδικητικότητας στους γονείς.
4.Τα παιδιά μιμούνται τις συμπεριφορές των γονιών τους
Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα παιδιά δεν έχουν αναπτύξει ακόμα το κριτήριο του καλού και του κακού και απλώς αρκούνται στο να μιμούνται με επιτυχία αυτό που βλέπουν ότι κάνουν οι ενήλικες.
5.Η αντίδραση στην τιμωρία
Υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο η συμπεριφορά που τιμωρήθηκε να μην επαναληφθεί στο χώρο όπου τιμωρήθηκε, για παράδειγμα στο σπίτι, αλλά να συνεχίσει να την εκδηλώνει το παιδί και μάλιστα σε μεγαλύτερη ένταση σε άλλους χώρους, όπως στο σχολείο ή όπου νιώθει ότι δεν παρακολουθείται.
6.Η βία προκαλεί βία
Δεν αποκλείεται το παιδί που έχει προσβληθεί από μία δημόσια τιμωρία ή που έχει πονέσει από μία σωματική ποινή να αντεπιτεθεί με αγανάκτηση στον ενήλικα που το τιμώρησε ή σε κάποιο άλλο άτομο που συμβαίνει να βρίσκεται εκεί κοντά και που παρακολούθησε το συμβάν. Στις περιπτώσεις αυτές ισχύει το γνωστό «η βία αυξάνει τη βία».
7.Η συχνή τιμωρία στα παιδιά
Η συχνή τιμωρία κάνει κάποια παιδιά να κλείνονται στον εαυτό τους ή να γίνονται απότομα και απορριπτικά.
Τα θυμωμένα παιδιά που υφίστανται συχνή και σκληρή τιμωρία, κάποια στιγμή την συνηθίζουν, παύουν να την φοβούνται και κάνουν ότι μπορούν για να εκδικηθούν, χωρίς να φοβούνται το κόστος.
8.Η τιμωρία ρίχνει την αυτοεκτίμηση των παιδιών.
Η τιμωρία δημιουργεί στο παιδί συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, ντροπής και αρνητικές σκέψεις.
Τα παιδιά, που δεν έχουν ακόμα ολοκληρωμένη εικόνα για τον εαυτό τους, χρησιμοποιούν ως καθρέφτη τους την συμπεριφορά που έχουν απέναντί τους, οι γονείς τους και άλλοι άνθρωποι που θεωρούν σημαντικούς.
Αν λοιπόν, οι «σημαντικοί άνθρωποι» τιμωρούν συχνά το παιδί και χωρίς να του εξηγούν τους λόγους του στερούν την αυτοεκτίμηση και την αξιοπρέπεια.