Όσο το μωρό σας μεγαλώνει και καθώς πλησιάζουν τα πρώτα του γενέθλια εσείς ανυπομονείτε να το ακούσετε να σας αποκαλεί μαμά και μπαμπά. Το παιδί σας θα αρχίσει να μαθαίνει σταδιακά να χρησιμοποιεί λέξεις για να περιγράφει αυτά που βλέπει, ακούει, αισθάνεται και σκέφτεται.
Οι ερευνητές τώρα ξέρουν, ότι πολύ πριν πει την πρώτη του λέξη ένα παιδί, μαθαίνει τους κανόνες της γλώσσας, και πώς τη χρησιμοποιούν οι ενήλικες για να επικοινωνήσουν.
Πώς αναπτύσσεται η ομιλία ενός μωρού;
Τα παιδιά μαθαίνουν να μιλάνε κατά τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής τους. Το μωρό σας θα ξεκινήσει χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του, τα χείλη του, τον ουρανίσκο του, και όποια δοντάκια του έχουν βγει για να κάνει ήχους («ου» και «α» τον πρώτο ή τον δεύτερο μήνα.
Η «μωρολογία» ξεκινάει λίγο μετά από αυτή την περίοδο). Σύντομα αυτοί οι ήχοι γίνονται πραγματικές λέξεις (μπορεί να πει τις λέξεις «μαμά» και «μπαμπά» ακόμα και στους τέσσερις με πέντε μήνες). Από εκείνη τη στιγμή και μετά το μωρό σας θα «αρπάζει» λέξεις από εσάς, και όποιον άλλο βρίσκεται κοντά του και του μιλάει.
Και ανάμεσα στην ηλικία του ενός και των δυο χρόνων, θα αρχίσει να σχηματίζει προτάσεις με δυο και τρεις λέξεις.
Η ομιλία είναι αλληλένδετη με την ακοή. Ακούγοντας άλλους να μιλάνε, το μωρό σας μαθαίνει πώς ακούγονται οι λέξεις και πώς σχηματίζονται οι προτάσεις. Στην πραγματικότητα, πολλοί ερευνητές πιστεύουν πως η κατανόηση της γλώσσας ξεκινάει μέσα από την μήτρα.
Έτσι όπως το μωρό σας συνήθισε τον σταθερό ήχο της καρδιάς σας, συντονίστηκε και με τον ήχο της φωνής σας. Μέρες μετά τη γέννα, μπορεί να αναγνωρίσει τη φωνή σας ανάμεσα σε άλλες φωνές.
Μωρό 1 με 3 μηνών – ομιλία :
Η πρώτη μορφή επικοινωνίας του μωρού σας είναι το κλάμα. Ένα διαπεραστικό κλάμα μπορεί να σημαίνει ότι πεινάει, ενώ ένα κλαψούρισμα μπορεί να σημαίνει ότι χρειάζεται αλλαγή πάνας. Καθώς μεγαλώνει, θα αρχίσει να γίνεται ένα μικρό εργοστάσιο ήχων.
Όσο για την ικανότητά του να καταλαβαίνει τη γλώσσα, οι γλωσσολόγοι λένε πως τα μωρά, ακόμα και τεσσάρων εβδομάδων, μπορούν να ξεχωρίσουν παρόμοιες συλλαβές, όπως το «μα» και το «να».
Μωρό 4 μηνών – ομιλία :
Σε αυτό το στάδιο, το μικρό σας θα αρχίσει να μιλάει ακατάληπτα, συνδυάζοντας φωνήεντα και σύμφωνα (όπως «ντάντα» και γιάγια»). Μπορεί να του ξεφύγουν που και που οι λέξεις «μαμά» και μπαμπά», και ακόμα και αν είναι σίγουρο ότι θα λιώσετε από τρυφερότητα, το μικρό σας δεν έχει συνδέσει ακόμα τις λέξεις αυτές με εσάς. Αυτό θα έρθει πιο μετά, όταν θα είναι περίπου ενός.
Μωρό 5 μηνών – ομιλία :
Οι προσπάθειές του να μιλήσει θα μοιάζουν σαν μονόλογοι σε μια άλλη γλώσσα, ατελείωτες λέξεις, ενωμένες η μια με την άλλη. Η φωνητική άρθρωση είναι ένα παιχνίδι για το μωρό σας, που πειραματίζεται χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του, τα δόντια του, τον ουρανίσκο του και τις φωνητικές του χορδές για να βγάλει όλων των ειδών παράξενους ήχους.
Σε αυτό το στάδιο, η ακατάληπτη ομιλία ακούγεται το ίδιο, ακόμα και αν μιλάτε αγγλικά, γαλλικά, ή γιαπωνέζικα στο σπίτι σας. Ίσως παρατηρήσετε ότι το μικρό σας προτιμάει να βγάζει κάποιους συγκεκριμένους ήχους (όπως «κα» ή «ντα») και να τους επαναλαμβάνει συνέχεια, επειδή του αρέσει ο τρόπος που ακούγονται και το πώς τους νιώθει στο στόμα του όταν τους λέει.
Μωρό 6 με 9 μηνών – ομιλία :
Όταν θα μιλάει ακατάληπτα, θα βγάζει πιο πολύ νόημα σε αυτό στάδιο. Αυτό συμβαίνει γιατί χρησιμοποιεί τόνους και πρότυπα παρόμοιους με τους δικούς σας. Ενισχύστε το, διαβάζοντάς του.
Μωρό ενός έτους – ομιλία :
- Μωρό 12 με 17 μηνών – ομιλία :
Χρησιμοποιεί μια με δυο λέξεις και ξέρει τι σημαίνουν. Θα εξασκηθεί ακόμα και στην διακύμανση του τόνου της φωνής, υψώνοντας τον τόνο του όταν θέλει να κάνει μια ερώτηση. Καταλαβαίνει την σημασία της ομιλίας και πόσο δυνατό είναι να μπορεί να επικοινωνήσει τις ανάγκες του.
- Μωρό 18 με 24 μηνών – ομιλία :
Το λεξιλόγιό του μπορεί να συμπεριλαμβάνει ακόμα και 200 λέξεις μέχρι τώρα, πολλές από τις οποίες είναι ουσιαστικά. Μεταξύ 18 και 20 μηνών, τα παιδιά μαθαίνουν περίπου 10 λέξεις την ημέρα. Κάποια μαθαίνουν λέξεις κάθε 90 λεπτά, οπότε προσέξτε τι λέτε.
Μπορεί ακόμα και να ενώσει δυο λέξεις μαζί, σχηματίζοντας βασικές προτάσεις όπως «θέλω αγκαλιά». Μέχρι να γίνει δυο χρονών, θα σχηματίζει προτάσεις με τρεις λέξεις και θα τραγουδάει απλούς σκοπούς. Η αίσθηση του εαυτού του θα ωριμάσει, και θα αρχίσει να μιλάει για τον εαυτό του – τι του αρέσει και τι όχι, τι σκέφτεται και τι αισθάνεται. Οι αντωνυμίες μπορεί να το μπερδεύουν, και μπορεί να αποφεύγει να τις χρησιμοποιεί.
Μωρό τριών ετών – ομιλία :
Θα το βρει λίγο δύσκολο στην αρχή να βρει την σωστή ένταση όταν μιλάει, αλλά θα το μάθει αρκετά γρήγορα. Αρχίζει επίσης να καταλαβαίνει τις αντωνυμίες. Μεταξύ δυο και τριών χρονών, το λεξιλόγιό του θα αυξηθεί στις 300 λέξεις. Θα ενώνει τα ουσιαστικά και τα ρήματα, για να σχηματίζει ολοκληρωμένες, αλλά απλές προτάσεις.
Μέχρι να γίνει τριών, το μικρό σας θα μιλάει όλο και καλύτερα. Θα μπορεί να κάνει μια ολοκληρωμένη συζήτηση, και να προσαρμόσει τον τόνο του και το λεξιλόγιό του στο άτομο με το οποίο μιλάει. Για παράδειγμα, θα χρησιμοποιεί πιο απλές λέξεις με ένα παιδί, αλλά θα έχει μεγαλύτερη ευφράδεια με εσάς.
<<Πως θα βοηθήσω το μωρό μου για να μιλήσει; >>
Ο ρόλος σας
Είναι απλό. Να μιλάτε στο παιδί σας. Μπορείτε να ξεκινήσετε ακόμα και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας, έτσι ώστε το μωρό σας να συνηθίσει στον ήχο της φωνής σας. Διαβάστε φωναχτά ένα βιβλίο, ή τραγουδήστε στο μωρό σας όταν θα κάνετε μπάνιο.
Όταν γεννηθεί το μωρό σας, μιλάτε του καθώς του αλλάζετε την πάνα, το ταΐζετε, ή το κάνετε μπάνιο, και δώστε του χρόνο να ανταποκριθεί με ένα χαμόγελο, ή με επαφή με τα μάτια.
Μπορείτε να του μιλάτε μωρουδίστικα, αλλά να χρησιμοποιείτε και κανονικές προτάσεις. Το παιδί σας θα μάθει να μιλάει καλά, μόνο αν του το διδάξετε. Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε τις πολύπλοκες λέξεις.
Ενώ θα χρειαστεί να απλοποιήσετε το λεξιλόγιο σας για να καταλαβαίνει τι λέτε, ο καλύτερος τρόπος για να πλουτίσετε το λεξιλόγιο του είναι να σας ακούει να χρησιμοποιείτε νέες λέξεις.
Καθώς το παιδί σας θα μεγαλώνει θα γίνεται όλο και πιο φλύαρο. Μόλις και μετά βίας θα θυμάστε την περίοδο που προσπαθούσε να μιλήσει, και πραγματικά θα απολαμβάνετε να το ακούτε να σας λέει τι έκαναν σήμερα στο σχολείο, τι γνώμη έχει για την κακιά μητριά της σταχτοπούτας, και ό,τι άλλο το απασχολεί.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
