Από την πρώτη στιγμή που θα μπορέσουν, έστω και αδέξια, να πιάσουν ένα μολύβι στα χέρια τους, τα μικρά παιδιά δε θα σταματούν να σχεδιάζουν ή να ζωγραφίζουν σε οποιαδήποτε επιφάνεια βρουν μπροστά τους.
Τι μας αποκαλύπτουν αυτές οι πρώτες μουτζούρες των μικρών μας καλλιτεχνών;
Χαρτιά, τοίχοι, η πόρτα του ψυγείου, το γραφείο… Οποιαδήποτε επίπεδη επιφάνεια θα προκαλέσει σίγουρα τους μικρούς ζωγράφους και θα ξεσηκώσει τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες.
Τα μικρά παιδιά συνήθως δεν είναι επιλεκτικά. Τραβάνε γραμμές, γεμίζουν με χρώματα οτιδήποτε φαντάζει μονότονο και βαρετό και κάνουν το σπίτι ή το χαρτί μπροστά τους να μοιάζει με ένα αλλόκοτο έργο κάποιου καλλιτέχνη.
Συχνά οι γονείς νιώθουν πολύ περήφανοι όταν παίρνουν στα χέρια τους ΄πίνακες’ των παιδιών τους κι άλλες πάλι φορές πιάνουν το κεφάλι τους με απόγνωση όταν σκέφτονται πώς να καθαρίσουν τους μαρκαδόρους από τον τοίχο.
Όπου κι αν βρίσκονται όμως, τα σχέδια των παιδιών είναι συχνά κάτι περισσότερο από τυχαία ορνιθοσκαλίσματα και μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για την προσωπικότητα και την ψυχολογία τους.
Τι σημαίνει η ζωγραφική για τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 18 μηνών έως και δύο χρονών;;;
Σύμφωνα με ειδικούς, από την ηλικιών των 18 μηνών έως και τα δύο τους χρόνια, τα παιδιά μαθαίνουν τον κόσμο κυρίως μέσα από κινήσεις του σώματος και προσπαθούν στη συνέχεια να μοιραστούν αυτά να νέα συναισθήματα με άλλους ανθρώπους.
Μια προσεκτική ματιά στις ζωγραφιές των μικρών παιδιών μπορεί να φανερώσει πολλά για την ανάπτυξή τους και να αποκαλύψει το πώς αισθάνονται.
Ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι οι γονείς μπορούν εύκολα και απλά να ακολουθήσουν βήμα-βήμα την κινητική ανάπτυξη των παιδιών τους παρατηρώντας την πρόοδό τους πάνω στο χαρτί.
Έτσι θα διαπιστώσουν ότι από τις τυχαίες και χωρίς νόημα γραμμές θα φτάσουν στο σημείο να ελέγχουν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους και να το εμπλουτίζουν με χρώματα, χρησιμοποιώντας μαρκαδόρους, κερομπογιές και ξυλομπογιές.
Έτσι, προτού ακόμα μάθουν να μιλάνε καλά για να εκφράζουν αυτό που θέλουν, τα παιδιά χρησιμοποιούν τις ζωγραφιές τους για να δώσουν σημαντικές πληροφορίες στους γονείς τους.
Μπορούν όμως τα σχέδια των μικρών σας να σας προειδοποιήσουν για τυχόν επικίνδυνες καταστάσεις;
Σύμφωνα με ψυχολόγους, τα πολύ μικρά παιδιά δεν έχουν συνήθως κάποια εικόνα στο μυαλό τους όταν ζωγραφίζουν, έτσι είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς κάποια σήματα κινδύνου.
Αλλά αν τα παιδιά δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον στη ζωγραφική και δεν τους αρέσει να μουτζουρώνουν την κόλα που τους βάλετε μπροστά τους, αυτό μπορεί να υποδηλώνει πιθανή καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους.
Τι σημαίνει η ζωγραφική για τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 18 μηνών έως και δύο χρονών;;;
Όταν τα παιδιά αρχίζουν και βάζουν τίτλους στις ζωγραφιές τους, κάτι που συμβαίνει από τα τρία μέχρι τα πέντε περίπου τους χρόνια, τότε οι γονείς θα πρέπει να το παρατηρήσουν, καθώς αυτό το στάδιο υποδηλώνει ότι το παιδάκι έχει αρχίσει να δημιουργεί στο μυαλό του εικόνες με αυτά που θέλει να ζωγραφίσει.
Και καθώς τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν καλύτερα τον κόσμο γύρω τους, τα σχέδιά τους γίνοτναι πιο σαφή και ολοκληρωμένα.
Η σημασία της αξιολόγησης της ζωγραφικής των παιδιών από τους γονείς
Οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιείτε για να μιλήσετε για τα σχέδια των παιδιών σας έχουν καθοριστική σημασία. Ποτέ μην προσπαθήσετε να βάλετε λόγια στο στόμα τους.
Αντί να προσπαθείτε να ερμηνεύσετε τις ζωγραφιές τους λέγοντας «Αυτό είναι ένα λουλούδι, έτσι;» ρωτήστε τα παιδιά σας να σας πουν τα ίδια τι έχουν σχεδιάσει.
Με αυτή την ερώτηση, θα τα κάνετε να αισθανθούν πιο άνετα για να μιλήσουν για τη ζωγραφιά τους και παράλληλα θα νιώσουν περήφανα για το κατόρθωμα τους.
Εάν όμως τους βάλετε λόγια στο στόμα, θα προσπαθήσουν να σας ευχαριστήσουν συμφωνώντας με αυτά που λέτε, παρόλο που η εικόνα που έχουν στο μυαλό τους είναι διαφορετική.
Τι υποδηλώνει η ζωγραφική των παιδιών σας;
-Το μέγεθος του χαρτιού ή του μπλοκ που επιλέγει το παιδί σας για να ζωγραφίσει είναι συχνά σημαντικό. Τα παιδιά μικρής ηλικίας έχουν την τάση να είναι λίγο εγωιστές και να θέλουν πολύ χώρο για να εκφραστούν. Για αυτό εάν δείτε ότι το παιδί σας ζωγραφίζει σε ένα μικρό κομμάτι ή στη γωνία του χαρτιού, προσπαθήστε να βρείτε το λόγο που το κάνει να αισθάνεται ανασφάλεια.
-Τα παιδιά αυτών των ηλικιών θα χρησιμοποιήσουν χρώμα επειδή προκαλεί μεγάλες αντιθέσεις το χαρτί και μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά τους, μας λένε οι ειδικοί.
-Όταν το παιδί δε αισθάνεται καλά για οποιονδήποτε λόγο, το πρώτο πράγμα που θα χαθεί από τις ζωγραφιές του είναι το χρώμα.
-Για αυτόν τον λόγο εάν το παιδάκι σας χρησιμοποιεί και αγαπά τα χρώματα και ξαφνικά πάψει να τα χρησιμοποιεί και προτιμά το ασπρόμαυρο, μπορεί να βρίσκεται σε κατάσταση άρνησης ή και απάθειας.
-Συχνά, ένα ‘άχρωμο’ σχέδιο ή σύμβολο ανάμεσα σε πολύχρωμα σχήματα μπορεί να αποκαλύψει την πηγή του προβλήματος – ένα πρόσωπο, ένα μέλος της οικογένειας, ή μια φοβία.
-Εάν ένα παιδί μουτζουρώνει ένα ασπρόμαυρο σχέδιο, αυτό συχνά υποδηλώνει ότι προσπαθεί να το σβήσει ή να το κάνει να εξαφανιστεί.
-Εάν η μουτζούρα γίνεται την ώρα που του μιλάει κάποιος, αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη συζήτηση δεν άρεσε πολύ στο παιδάκι. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα παιδιά ζωγραφίζουν με τόση δύναμη που το χαρτί συχνά σκίζεται από την πίεση ή σπάει η μύτη του μολυβιού.
-Όταν προσπαθούν οι γονείς να αποκρυπτογραφήσουν τα σχέδια των μικρών τους πρέπει να θυμούνται ότι το κλειδί είναι τα μοτίβα που παρουσιάζονται μέσα σε μεγάλες χρονικές περιόδους.
-Έτσι ένα ασπρόμαυρο σχέδιο δε δείχνει απαραίτητα ότι το παιδί δεν είναι καλά, αλλά εάν επιμένει να μη χρησιμοποιεί χρώματα τότε οι γονείς θα πρέπει να το προσέξουν.
Ανησυχητικά σημάδια στις ζωγραφιές των παιδιών σας
Στην αρχή όλα τα παιδιά ζωγραφίζουν ανθρώπινες μορφές κάνοντας έναν κύκλο για κεφάλι και τραβώντας γραμμές για να κάνουν το σώμα.
Εάν οι γονείς παρατηρήσουν ότι τα παιδιά τους προσθέτουν και άλλες λεπτομέρειες, όπως μάτια, μύτη, ή αυτιά, αλλά το σώμα παραμένει χωρίς πόδια, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το παιδί νιώθει ανασφάλεια.
Ωστόσο τα παιδάκια δεν αντιλαμβάνονται το χώρο όπως οι ενήλικες. Οπότε αν σχεδιάσουν έναν άνθρωπο με πόδια που δεν πατάει πουθενά δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Ο κύκλος που ζωγραφίζουν για να αναπαραστήσουν το πρόσωπο αποκαλύπτει πολλά στοιχεία, λένε οι ειδικοί. Ορισμένα ανησυχητικά σημάδια, που ωστόσο δε σημαίνουν κάτι εάν είναι μεμονωμένα και δεν παρουσιάζονται συχνά στα σχέδια των παιδιών, είναι τα εξής:
- Τα πολύ μεγάλα αυτιά χωρίς σκουλαρίκια δείχνουν ότι κάποιος έχει μαλώσει το παιδάκι.
- Ένα παιδάκι που νιώθει άβολα μπορεί να αναπαραστήσει το στόμα με μια ίσια γραμμή. Εάν πάλι το παιδί δε σχεδιάσει καθόλου το στόμα, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δυσκολεύεται στην επικοινωνία με άλλους ανθρώπους.
- Όταν το παιδάκι ζωγραφίζει ‘κενά’ μάτια, μπορεί να σημαίνει ότι δεν μπορεί να καταλάβει απόλυτα την πραγματικότητα γύρω του.
- Τα κοφτερά δόντια υποδηλώνουν συχνά επιθετική συμπεριφορά, ιδίως όταν συνδυάζονται με άλλα παρόμοια σύμβολα, όπως μυτερά αυτιά και μεγάλα δάχτυλα.
Φυσικά όλες οι παραπάνω ερμηνείες είναι απλά ενδεικτικές. Στην πλειοψηφία τους, τα παιδικά σχέδια είναι ένας τρόπος για να εκφράσουν τα παιδιά σας όμορφα και ευχάριστα συναισθήματα, με ήλιους, χαμόγελα και λουλούδια.
Όποιο κι αν είναι το μήνυμα όμως που σας στέλνουν τα παιδιά σας, αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να τους δώσετε προσοχή και να προσπαθήσετε στη συνέχεια να μιλήσετε για αυτά με τα μικρά σας αγγελούδια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ψέματα στην παιδική ηλικια : αίτια και αντιμετώπιση
Συναισθηματική νοημοσύνη και παιδί : Πως θα την καλλιεργήσετε;
Τσακωμοί ανάμεσα στα αδέλφια : Τι να κάνω;
15 σοβαροί λόγοι για να μη χτυπάτε ποτέ το παιδί σας