ΠΡΟΣΟΧΗ … ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΔΑΓΚΩΝΕΙ!
Γιατί το παιδί σας δαγκώνει εσάς ή τα άλλα παιδάκια και πώς να απαλλαγείτε από αυτήν την ανεπιθύμητη συνήθεια
«Η δασκάλα του παιδιού μου παραπονιέται συχνά ότι δαγκώνει τα άλλα παιδάκια στον παιδικό σταθμό, ενώ έχει επίσης γίνει ο φόβος και ο τρόμος και για τα υπόλοιπα παιδάκια και τους γονείς στην παιδική χαρά.
Δεν είχα αντιμετωπίσει ποτέ παρόμοιο πρόβλημα με τον μεγαλύτερο αδερφό του. Τι να κάνω;»
Αν μεγαλώνετε κι εσείς έναν μπόμπιρα που δεν διστάζει να δείχνει, αλλά και να χρησιμοποιεί τα δοντάκια του με την πρώτη ευκαιρία, θα πρέπει αρχικά να κατανοήσετε ότι το παιδί σας δεν αποτελεί εξαίρεση.
Στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι τουλάχιστον ένα στα δέκα νήπια παρουσιάζουν την τάση να δαγκώνουν.
Μπορεί λοιπόν να μην είναι αφύσικη αυτή η συμπεριφορά, αλλά είναι σαφώς ενοχλητική και οφείλετε να την αποθαρρύνετε από το πρώτο κιόλας επεισόδιο εκδήλωσής της.
Γιατί όμως εκδηλώνεται εξαρχής και ποια θα πρέπει να είναι η στάση σας;
Προλάβετε πριν του γίνει συνήθεια!
Η ηλικία κατά την οποία θα παρατηρήσετε για πρώτη φορά την τάση στο παιδί σας να δαγκώνει είναι αυτή των 12 ως 18 μηνών και συνήθως το πρώτο θύμα θα είστε εσείς. Η επιλογή της λέξης «θύμα» για τα δοντάκια ενός παιδιού αυτής της ηλικίας είναι ίσως υπερβολική, αλλά δεν θα πρέπει να αγνοήσετε το επεισόδιο, μόνο και μόνο επειδή τα δοντάκια του δεν είναι ακόμη ικανά να προκαλέσουν πόνο. Πρέπει να εξαλείψετε αυτήν την συμπεριφορά του παιδιού σας πριν φτάσει στην ηλικία των 18-24 μηνών.
Πρέπει να το αποθαρρύνετε πριν συνηθίσει σε αυτόν τον τρόπο εκδήλωσης των συναισθημάτων του και πριν αυτό το μεμονωμένο επεισόδιο εξελιχθεί σε μόνιμο μοτίβο συμπεριφοράς που θα εκδηλώνεται σε κάθε κοινωνική του συναναστροφή.
ΜΟΤΟ: Σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι για εσάς να απαλλαγείτε από αρνητικές συνήθειες που διατηρείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πόσο μάλλον για ένα παιδάκι που δεν μπορεί ακόμη να κατανοήσει τις επιβλαβείς συνέπειες της συμπεριφοράς του απέναντι στο ίδιο και τους άλλους γύρω του!
Οι σημαντικότεροι λόγοι που δαγκώνει ένα παιδί
Η πρώτη αντίδραση που θα πρέπει να έχετε μόλις δείτε το παιδάκι σας να δαγκώνει είναι να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και να αναρωτηθείτε ποια ήταν τα πιο πρόσφατα και έντονα βιώματα του μικρού που προηγήθηκαν από αυτό το δυσάρεστο περιστατικό. Σε αυτά τα βιώματα θα πρέπει να αναζητήσετε και την αιτία του προβλήματος. Αναλογιστείτε, επίσης, αν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε αυτά τα βιώματα. Για παράδειγμα, δαγκώνει το παιδάκι σας πάντα το ίδιο άτομο;
Μήπως παρουσιάζει αυτήν την τάση μόνο σε έναν συγκεκριμένο χώρο, όπως τον παιδικό σταθμό;
Για ποιους λόγους λοιπόν δαγκώνουν τα παιδιά μας;
1.Γιατί πειραματίζονται
Ένα βρέφος ή ένα νήπιο μπορεί να αποπειραθεί να δαγκώσει «πειραματικά» το στήθος της μητέρας του όταν θηλάζει ή τον ώμο του ανθρώπου που το κρατάει αγκαλιά. Αυτές οι «πειραματικές δαγκωματιές» μαρτυρούν την έμφυτη ανάγκη και τάση του μωρού σας να μάθει περισσότερα πράγματα και να γνωρίσει τον κόσμο που το περιβάλλει αξιοποιώντας τις αισθήσεις του. Θέλει απλά να αγγίξει, να μυρίσει και να γευτεί τους άλλους γύρω του.
Σε αυτήν την ηλικία οι μυς του αναπτύσσονται συνεχώς και οι αισθήσεις του οξύνονται, ενώ ο καλύτερος τρόπος για να δοκιμάσει τις καινούριες του δυνάμεις είναι μέσω του πειραματισμού ή αλλιώς … του δαγκώματος!
2.Γιατί βγάζουν δοντάκια
Πολύ συχνό φαινόμενο σε βρέφη ηλικίας κάτω των 11 μηνών που μόλις έχουν αρχίσει να αποκτούν την πρώτη τους οδοντοστοιχία. Όταν τα μωρά αυτής της ηλικίας αρχίσουν να δαγκώνουν, μας δίνουν την εντύπωση ότι θέλουν να ακονίσουν τα καινούρια τους δοντάκια σε όποια επιφάνεια εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό. Στην ουσία, προσπαθούν απεγνωσμένα να ανακουφιστούν από τον πόνο που νοιώθουν στα δόντια και ούλα τους.
3.Γιατί θυμώνουν
Η ανωριμότητα και ανικανότητα των παιδιών να χειριστούν δύσκολες καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα στην καθημερινή τους ζωή και να εξωτερικεύσουν συναισθήματα όπως η απογοήτευση, ο θυμός, η απόγνωση και η ζήλια αποτελούν μερικούς από τους πιο σημαντικούς λόγους για τους οποίους το παιδί σας μπορεί να εκδηλώσει μια τέτοια συμπεριφορά.
Πολλές δαγκωματιές λοιπόν μεταφράζονται ως έκκληση εκ μέρους του για την προσοχή και φροντίδα ενός ενήλικα, έντονη επιθυμία για το παιχνίδι που κρατάει ένα άλλο παιδάκι, θυμό και απογοήτευση ύστερα από μια έντονη επίπληξη της μαμάς. Στην πραγματικότητα, δεν επιθυμούν να βλάψουν το άτομο που γίνεται αποδέκτης των δαγκωματιών τους, απλά δεν ξέρουν άλλο τρόπο να αντιδράσουν.
4. Γιατί απειλούνται
Όταν τα αδύναμα αυτά πλασματάκια που μεγαλώνετε αισθανθούν ότι απειλούνται ή ότι βρίσκονται σε οποιαδήποτε μορφή κινδύνου, είναι πολύ πιθανό να καταφύγουν στο δάγκωμα ως μία μορφή αυτοάμυνας. Άλλωστε όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με τα ένστικτο της αυτοσυντήρησης και επιβίωσης.
5. Γιατί θέλουν τον έλεγχο
Ορισμένα παιδιά χαρακτηρίζονται από μια έντονη ανάγκη για αυτονομία και μια έκδηλη τάση να διατηρούν τον έλεγχο όσων συμβαίνουν γύρω τους και να επιβάλουν τις επιθυμίες τους στους άλλους. Μόλις διαπιστώσουν τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν οι δαγκωματιές τους, αυτή η αντικοινωνική συμπεριφορά τους ενισχύεται, αφού τους προσφέρει μια επίφαση προσωπικής δύναμης και επιβολής απέναντι στους άλλους.
Εντοπίζοντας την αιτία ή τις αιτίες που οδήγησαν το παιδί σας σε αυτήν την επιθετική συμπεριφορά, έρχεστε ένα βήμα πιο κοντά στην οριστική επίλυση του προβλήματος και απαλλαγής σας από αυτήν την ενοχλητική συνήθεια του μικρού, αφού θα μπορέσετε να επιλέξετε και τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπιση.
Τα πιο συχνά λάθη που κάνουν οι γονείς απέναντι στην επιθετική συμπεριφορά του παιδιού
Ορισμένοι μπορεί να μην δώσουν την πρέπουσα σημασία πιστεύοντας ότι ο μικρός τους θα αποβάλλει αυτήν τη συνήθεια μεγαλώνοντας, ενώ άλλοι αντιδρούν υπερβολικά λαμβάνοντας δρακόντεια μέτρα. Λάθη γίνονται συχνά κι εδώ σας παρουσιάζουμε μερικά από αυτά, ώστε εσείς να μπορέσετε να τα αποφύγετε.
1.«Δεν έγινε και τίποτα! Όλα τα παιδάκια το κάνουν!»
Μην επιδεικνύετε επιείκεια και υποχωρητικότητα στην εκδήλωση ενός περιστατικού δαγκώματος με το σκεπτικό ότι όλα τα παιδάκια περνάνε κάποια στιγμή αυτήν τη φάση και ότι είναι απολύτως φυσιολογικό.
Θυμηθείτε ότι πρέπει να αποθαρρύνετε αυτήν την συμπεριφορά, προτού γίνει αναπόσπαστη συνήθεια για το αγγελούδι σας. Ακόμα και σε ένα βρέφος που ίσως το θεωρεί παιχνίδι, οφείλετε να δείξετε την έντονη αποστροφή και δυσαρέσκειά σας για κάθε περιστατικό δαγκώματος ή τουλάχιστον να προσποιηθείτε αν δεν αισθανόσαστε δυσαρέσκεια.
2. «Ζήτα συγγνώμη αμέσως!»
Μην εξαναγκάζετε το παιδί σας να ζητήσει συγγνώμη από το άλλο παιδάκι. Μπορείτε να του επισημάνετε ότι αυτό είναι το σωστό, αλλά μην το πιέζετε να ζητήσει συγγνώμη, διότι δεν αισθάνεται καθόλου μετανοιωμένο για την πράξη του.
Πολλές φορές η πίεση μπορεί να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα και αντί να ζητήσει συγγνώμη, από αντίδραση να προχωρήσει και σε μια δεύτερη δαγκωματιά, ενώ τα «κοφτερά βέλη» του μπορεί να στραφούν και ενάντια στον άνθρωπο που το ανάγκασε να ζητήσει συγγνώμη, αφού θα τον έχει μόλις υποβιβάσει μπροστά στα μάτια του «θύματός» του.
Αντίθετα, μπορείτε να του διδάξετε την αξία της συγγνώμης και της μετάνοιας με το να πλησιάσετε τον άλλο γονιό και να του ζητήσετε συγγνώμη εσείς.
3. «Με έχεις εξαγριώσει με την πράξη σου!»
Μην αφήνετε το θυμό και άλλες ακραίες συναισθηματικές αντιδράσεις να σας κυριεύσουν. Ένα ακραίο ξέσπασμα οργής εκ μέρους σας μπορεί να τους προκαλέσει τραύματα με τη μορφή μιας χρόνιας φοβίας, αντί να τους αποθαρρύνει από το δάγκωμα.
4. «Θες να στο κάνω εγώ αυτό;»
Μερικοί γονείς αναρωτιούνται αν θα πρέπει να δαγκώσουν το παιδί τους ως αντίποινα σε μια προσπάθεια να του δείξουν έμπρακτα τον πόνο. Οι ειδικοί καταδικάζουν αυτήν την τεχνική και προειδοποιούν ότι το σοκ που θα υποστεί ο μικρός από το δικό σας δάγκωμα ισοδυναμεί με εκείνο που θα βίωνε αν το χτυπούσατε.
5. «Άσε με να σου αναλύσω…»
Μην εμπλακείτε σε μακρήγορες και περίπλοκες εξηγήσεις και αναλύσεις των αρνητικών συνεπειών που μπορεί να έχει αυτή η πράξη τόσο στον «θύτη» όσο και στο «θύμα». Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν καμία διάθεση να ακούσουν ψυχολογικές αναλύσεις που ίσως έχετε αποστηθίσει από κάποιο βιβλίο, ενώ το μόνο που θα κατορθώσετε με αυτές τις αναλύσεις είναι να συγχύσετε και να μπερδέψετε τα παιδιά σας περισσότερο.
Για τα μωρά που δαγκώνουν ένα απλό «Όχι!» με σταθερή και αυστηρή φωνή επαρκεί, ενώ σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορείτε να απευθυνθείτε κάπως έτσι: «Καταλαβαίνω ότι έχεις θυμώσει. Μπορείς να πας και να πεις στο άλλο παιδάκι ότι είσαι θυμωμένος μαζί του, αλλά δεν θα σου επιτρέψω ξανά να δαγκώσεις». Με αυτόν τον τρόπο, αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν κάποιοι κανόνες συμπεριφοράς στους οποίους θα πρέπει να υπακούουν.
Πώς θα απαλλαγείτε από τις δαγκωματιές και την επιθετική συμπεριφορά ;
Ανεξάρτητα από τους λόγους που καλλιέργησαν στο παιδί σας την τάση να δαγκώνει, εσείς οφείλετε από την στιγμή που θα διαγνώσετε μια τέτοια συμπεριφορά, να αναλάβετε δράση, ώστε να την εξαλείψετε προτού εξελιχθεί σε συνήθεια.
Γίνετε η σκιά του
Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη. Κανείς δεν ξέρει το αγγελούδι σας καλύτερα από εσάς τους ίδιους, επομένως είστε οι πλέον αρμόδιοι για να εντοπίσετε ενδείξεις στη συμπεριφορά του που θα μαρτυρούν ότι η επόμενη κίνησή του θα είναι να δαγκώσει αυτόν που έχει απέναντί του. Έτσι παρεμβαίνετε εγκαίρως και προλαμβάνετε το ατυχές συμβάν προτού συμβεί.
Για να το πετύχετε αυτό, θα πρέπει να έχετε τον μικρό υπό στενή παρακολούθηση και τις κεραίες σας τεντωμένες.
Επικεντρωθείτε στο «θύμα»
Μετά το επεισόδιο, κατευθυνθείτε αμέσως προς στο παιδάκι που ο δικός σας έχει δαγκώσει και επικεντρώστε όλη την προσοχή, την ανησυχία και το ενδιαφέρον σας σε αυτό:
«Αυτό πρέπει να πόνεσε! Τι μπορώ να κάνω για να περάσει; Είσαι καλύτερα;». Αφού παρηγορήσετε το «θύμα», πηγαίνετε στο «θύτη» και πείτε του: «Κοίτα αυτό το παιδάκι. Είναι λυπημένο και κλαίει επειδή εσύ τον δάγκωσες.».
Μάθετέ του να μιλάει, όχι να δαγκώνει
Ένα από τα πιο σημαντικά στάδια διαπαιδαγώγησης του παιδιού σας είναι εκείνο κατά το οποίο καλείστε να του μάθετε να εκφράζει λεκτικά τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Φυσικά αυτό το στάδιο διαπαιδαγώγησης σας απασχολεί όταν το παιδί σας μεγαλώσει κάπως και όχι τον πρώτο καιρό. Σε κάθε επεισόδιο που ένα παιδί μεγαλύτερης ηλικίας δαγκώνει ένα άλλο παιδάκι, φροντίστε λοιπόν να του υπενθυμίζετε ότι υπάρχει ένας καλύτερος και ανώδυνος τρόπος για να πει αυτό που θέλει: χρησιμοποιώντας τις λέξεις.
Στη συνέχεια, δείξτε του τον τρόπο εσείς, αφού τα παιδιά μαθαίνουν μιμούμενα τους μεγάλους, λέγοντας για παράδειγμα στο άλλο παιδάκι «Είναι η σειρά μου τώρα!» ή «Δώσε μου πίσω το παιχνίδι μου!», φράσεις που είχαν εκφραστεί με δαγκωματιές πριν από λίγη ώρα.
Συνεργαστείτε με τον παιδαγωγό
Η στενή συνεννόηση και συνεργασία ανάμεσα σε γονείς και παιδαγωγούς κρίνεται απαραίτητη για να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά η περίπτωση ενός παιδιού που εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά μέσω του δαγκώματος. Το παιδί βιώνει διαφορετικές εμπειρίες στο σπίτι και διαφορετικές εμπειρίες στον παιδικό σταθμό ή το σχολείο.
Η αιτία για την επιθετική συμπεριφορά του μπορεί να εντοπισθεί μόνο όταν γονείς και παιδαγωγοί λειτουργήσουν σαν ομάδα ανταλλάσσοντας τις εμπειρίες τους, ενώ από κοινού πρέπει να αποφασίσουν για τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης και από κοινού να τον εφαρμόσουν και στους δύο χώρους που ζει και κινείται το παιδί.
«Κι όταν το παιδί μου είναι το «θύμα»;»
Τι γίνεται τώρα αν το παιδί σας «πέσει στα δόντια» ενός άλλου παιδιού και μάλιστα, αυτό δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα; Και σε αυτήν την περίπτωση, δεν πρέπει να μείνετε αδρανείς και αμέτοχοι, αφήνοντας τους δυο μικρούς αντιπάλους να επιλύσουν μόνοι τους τις διαφορές τους.
Κατά κύριο λόγο, πρέπει να μάθετε στο παιδί σας να προστατεύει τον εαυτό του, να αμύνεται και να υπερασπίζεται τα θιγμένα του συμφέροντα χωρίς να αναζητά τη βοήθεια της μαμάς και του μπαμπά κάθε φορά που βρίσκει τα δύσκολα. Έτσι ενισχύεται και η ανεξαρτησία του. Φροντίστε να του διδάξετε ότι δεν θα πρέπει να υπερασπίζεται τον εαυτό του με βίαιο τρόπο, για παράδειγμα χτυπώντας ή δαγκώνοντας το άλλο παιδάκι. Αντίθετα, μάθετέ του κάθε φορά που δέχεται μια δαγκωματιά να φωνάζει όσο πιο δυνατά μπορεί: «Σταμάτα! Μην το κάνεις αυτό! Με πονάς!»
Αν λοιπόν το μικρό σας αγγελούδι έχει μετατραπεί σε ατίθασο και επιθετικό διαβολάκι που χρησιμοποιεί τα δόντια του περισσότερο από όσο πρέπει κι όχι μόνο για να μασάει το φαγητό του, μην πανικοβληθείτε! Τρίξτε κι εσείς τα δόντια σας στο πρόβλημα και αντιμετωπίστε το με ψυχραιμία και σύνεση. Τώρα πλέον ξέρετε όλα τα πως και τα γιατί!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τσακωμοί ανάμεσα στα αδέλφια : Τι να κάνω;
15 σοβαροί λόγοι για να μη χτυπάτε ποτέ το παιδί σας
Αντιδραστικό παιδί και άρνηση : Το παιδί μου λέει σε όλα όχι
Δάγκωμα παιδιού : ” Γιατί δαγκώνει το παιδί μου;”
Κρίσεις θυμού στα παιδιά : θυμώνει εύκολα; Αντιμετωπίστε το!